W ostatnich dniach rząd przyjął projekt ustawy o małym ZUS-ie plus. Oznacza to, że już od przyszłego roku około 320 tys. przedsiębiorców będzie mogło skorzystać z nowej ulgi. Na czym będzie ona polegała? Jakie wymogi musi spełnić właściciel firmy, by skorzystać z tego rozwiązania? Sprawdzamy!
Składki ZUS – szereg ulg dla nowych przedsiębiorców
Założenie działalności gospodarczej wiąże się z wieloma obowiązkami, a jednym z bardziej obciążających budżet przedsiębiorcy jest konieczność opłacania składek ZUS. W ostatnich latach z myślą o osobach przedsiębiorczych wprowadzono szereg rozwiązań, których celem było obniżenie obciążeń finansowych z tytułu składek w pierwszych latach funkcjonowania firmy. Aktualnie osoby zakładające firmę mogą skorzystać z:
● ulgi na start – w jej ramach nie płacą składek na ubezpieczenia społeczne przez 6 miesięcy (składka zdrowotna jest obowiązkowa),
● preferencyjnych składek ZUS – przez kolejne 2 lata przedsiębiorca może opłacać składki ZUS w obniżonej wysokości,
● tzw. małego ZUS-u – od stycznia 2019 r. przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą na niewielką skalę (ich dochody nie przekraczają trzydziestokrotności minimalnego wynagrodzenia), mogą płacić składki na ubezpieczenia społeczne proporcjonalne do przychodu.
Nie wszyscy przedsiębiorcy, którzy po opłacaniu przez 24 miesiące preferencyjnych składek ZUS kwalifikowali się do skorzystania z tzw. małego ZUS-u (limit za 2018 r. wynosił 63 tys. zł). Wówczas płacili oni składki na ubezpieczenia społeczne w pełnej wysokości, czyli od podstawy nie niższej niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Na czym ma polegać ulga 500 plus dla firm?
Wspomniany wyżej tzw. mały ZUS znalazł się w opracowanej przez rząd Konstytucji biznesu. Jak można przeczytać na stronie Ministerstwa Rozwoju, chęć skorzystania z niego zgłosiło ponad 186 tys. przedsiębiorców[1]. Duże zainteresowanie wprowadzonym rozwiązaniem nie pozostało bez odzewu. Premier Mateusz Morawiecki w czasie kampanii wyborczej ogłosił wprowadzenie nowej ulgi – 500 plus dla firm, która nazwą nawiązuje do obowiązującego i cieszącego się dużym zainteresowaniem programu społecznego Rodzina 500 plus.
Z ulgi 500 plus dla firm będą mogli skorzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na małą skalę. Podwyższenie rocznego przychodu kwalifikującego do skorzystania z omawianego rozwiązania spowoduje, że prawie 320 tys. firm będzie mogło płacić niższe składki ZUS. Warto dodać, że zaproponowane przez rząd rozwiązanie uwzględnia nie tylko wysokość przychodu, ale również dochodu przedsiębiorcy. W rezultacie z możliwości płacenia składek ZUS skorzystają właściciele firm, którzy – mimo niskiego dochodu, ale wysokich przychodów – byli dotychczas wykluczeni.
Kto i jak będzie mógł skorzystać z 500 plus dla firm?
Ulepszona i rozszerzona wersja ulgi mały ZUS w dalszym ciągu jest skierowana do mikrofirm, czyli najmniejszych firm działających na polskim rynku. Z przyjętego przez rząd projektu ustawy o małym ZUS-ie plus będą mogli skorzystać jedynie przedsiębiorcy, którzy spełniają łącznie dwa wymogi – w poprzednim roku kalendarzowym:
● osiągnęli przychód nieprzekraczający kwoty 120 000 zł,
● prowadzili działalność gospodarczą przez co najmniej 60 dni.
Z możliwości skorzystania z 500 plus dla firm wykluczeni zostali przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku kalendarzowym rozliczali się w formie karty podatkowej i jednocześnie korzystali ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT. By zapobiec zjawisku zmuszania pracowników do przechodzenia z etatu na samozatrudnienie, z omawianej ulgi nie będą mogli skorzystać przedsiębiorcy wykonujący działalność na rzecz swoich byłych pracodawców.
O stopniowe znoszenie limitu przychodowego w małym ZUS-ie plus, objęcie ulgą również przedsiębiorców korzystających z karty podatkowej zwolnionych z VAT, ale posiadających kasę fiskalną i likwidację ograniczenia czasowego korzystania z ulgi wnioskuje rzecznik Małych Średnich Przedsiębiorstw. W piśmie skierowanym do Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii podkreśla on, że poza systemem pozostanie ok. 950 tys. przedsiębiorców, którzy będą płacić ZUS ryczałtem, mimo że większość z nich uzyskuje dochód w wysokości niższej niż 6 000 zł[2].
Przedsiębiorcy, którzy chcieliby skorzystać z rozszerzonego małego ZUS-u, muszą złożyć deklarację do ZUS. Czas na to mają do 31 stycznia 2020 r. Jeżeli przedsiębiorca nabędzie uprawnienia do skorzystania z 500 plus dla firm w trakcie roku kalendarzowego, będzie miał 7 dni na złożenie stosownych dokumentów.
500 plus dla firm – ile zostanie w kieszeni przedsiębiorców?
Rozwiązanie 500 plus dla firm jest innowacyjne, bo uwzględnia nie tylko kryterium przychodowe (jak miało to miejsce przy małym ZUS-ie), ale również dochodowe. Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne jest wyliczana proporcjonalnie od dochodu. W rezultacie w kieszeniach przedsiębiorców ma zostać nawet kilkaset złotych miesięcznie. Ostateczna kwota zależy od uzyskanego dochodu. Przykładowo przedsiębiorca, którego dochód wyniósł 3 000 zł, zapłaci 886,97 zł zamiast 1 316,97 zł. Jak łatwo policzyć, w jego kieszeni pozostanie 430 zł.
Szacuje się, że w 2020 r. koszt wprowadzenia 500 plus dla firm ma wynieść 1,3 mld zł, a w latach kolejnych osiągnąć sumę 1,5 mld zł. Te kwoty – zamiast zasilić konta w ZUS-ie – pozostaną w kieszeni beneficjentów, czyli przedsiębiorców.
Z czym wiąże się korzystanie z 500 plus dla firm?
Dla przedsiębiorców, zwłaszcza tych uzyskujących relatywnie niski dochód, możliwość opłacania składek w niższej wysokości to duże ułatwienie finansowe. Wielu przedsiębiorców nie wytrzymuje obciążenia w postaci dużej składki ZUS i tuż po zakończeniu możliwości korzystania z ulg, likwiduje biznes. Nie można jednak zapomnieć, że niższe kwoty odprowadzane do ZUS będą mieć swoje konsekwencje w przyszłości – w postaci niższego świadczenia emerytalno-rentowego.
By zapobiec sytuacji, w której przedsiębiorcy nie będą mogli uzbierać stażu niezbędnego do starania się o wypłatę renty lub emerytury, wprowadzono ograniczenia czasowe. Przedsiębiorcy będą mogli opłacać obniżoną składkę ZUS maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej.
[1] Gov.pl, Będą niższe składki dla najmniejszych przedsiębiorców – rząd przyjął projekt ustawy o Małym ZUS plus (dostęp 21.11.2019)
[2] Rzecznikmsp.gov.pl, Rzecznik MŚP przedstawia uwagi do projektu ustawy „Mały ZUS+” (dostęp 21.11.2019)